Chế độ ăn thuần chay giúp cân bằng cuộc sống hiện đại

Ngày nay, chế độ ăn thuần chay không chỉ là một lựa chọn dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, mà còn trở thành xu hướng ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại bởi ý thức về đạo đức và môi trường. Vậy chế độ ăn thuần chay là gì? Lợi ích của việc ăn thuần chay ra sao và làm thế nào để duy trì một chế độ ăn thuần chay lành mạnh? Bài viết dưới đây shopvn sẽ giải đáp tất cả những thắc mắc của các bạn.

Chế độ ăn thuần chay là gì?

Chế độ ăn thuần chay hay còn gọi là Vegan (Vegan diet) là một chế độ ăn hoàn toàn loại bỏ tất cả các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, bao gồm cả trứng, sữa, mật ong và bất kỳ sản phẩm nào chứa thành phần từ động vật. Người theo chế độ ăn thuần chay chủ yếu tiêu thụ các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật như rau, quả, ngũ cốc, các loại đậu, hạt và các sản phẩm thực vật thay thế như sữa hạt, thịt thực vật, và phô mai thuần chay.

Ăn chay là một phong trào đã có từ lâu đời, tập trung vào việc ăn chủ yếu vào những thực phẩm tự nhiên từ đạm thực vật, các loại đậu và hạt, rau củ quả, trái cây. Nền ẩm thực chay xuất phát từ nhiều nguồn gốc khác nhau như tôn giáo, tín ngưỡng, giá trị đạo đức và cả sức khỏe của con người. Ngoài ra, việc ăn chay cũng được bắt đầu từ thế kỷ thứ VII (Trước CN) bởi các tín đồ của Kỳ Na giáo nhằm thấu hiểu và khắc sâu lòng khoan dung đối với chúng sinh. Hình thức này cũng được thực hiện bởi nhiều người trên khắp thế giới và được nhiều nhà tu hành Phật giáo áp dụng.

Bên cạnh đó, thuật ngữ ăn chay cũng được viết là “ăn trai” và được mang ý nghĩa là thanh tịnh, không gây tổn hại đến các loại động vật khác. Chính vì vậy, ăn chay đã trở thành một hoạt động phổ biến được lan rộng trên toàn thế giới vì ý nghĩa nhân văn này.

Những lợi ích của chế độ ăn chay mang đến cho sức khỏe ngày nay:

Chế độ ăn thuần chay không chỉ giúp thúc đẩy việc sử dụng năng lượng sạch và bền vững mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể, mang lại sự nhẹ nhàng và an vui trong cuộc sống. Chế độ ăn thuần chay cung cấp một nguồn phong phú các vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa từ ngũ cốc, các loại hạt và đậu, trái cây, rau củ quả, v.v… giúp cải thiện tim mạch, hỗ trợ quá trình tiêu hóa dễ dàng và tăng cường hệ miễn dịch mạnh mẽ. Bằng cách chọn lựa thực phẩm từ thực vật một cách khoa học và cân bằng, bạn không chỉ bảo vệ sức khỏe của chính mình mà còn góp phần vào việc bảo vệ môi trường và tạo dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

• Chế độ ăn chay thường rất ít các chất béo bão hòa và nhiều cholesterol như trong thực đơn với các món từ động thực vật khác. Nó giúp cho cơ thể chúng ta giảm thiểu các nguy cơ về vấn đề tim mạch và kiểm soát cân nặng cũng hiệu quả.
• Lợi ích của việc ăn chay mang đến cho cơ thể chúng ta một nguồn năng lượng tích cực và bền vững, bởi đây là nguồn dinh dưỡng cung cấp nhiều chất xơ, chất đạm từ thực vật như trái cây, rau củ quả, ngũ cốc, các loại hạt có đầy đủ vitamin và khoáng chất nhất. Nó cũng giúp cơ thể ngăn ngừa được các tác nhân gây bệnh phổ biến.
• Ngoài ra, ăn chay sẽ giúp chúng ta nạp và cơ thể nhiều dưỡng chất chống oxy hóa hơn, giúp cải thiện việc tuần hoàn máu được lưu thông dễ dàng và chống lão hóa sớm. Không loại trừ những thực phẩm thuần chay không mang đến lợi ích cho sức khỏe như nguồn gốc không rõ ràng, uy tín, chứ chất bảo quản, thuốc trừ sâu hay hóa học…Vì vậy, chúng ta cần phải lưu ý và cẩn trọng trong việc chọn nguồn thực phẩm chay an toàn và đảm bảo chất lượng.
• Bên cạnh những lợi ích mang đến sức khỏe dồi dào, ăn chay đặc biệt còn giúp chúng ta có thể cải thiện đáng kể về tâm lý và tâm trạng khi không ổn định. Nguồn thực phẩm trong động vật có chứa nhiều axit arachidonic gây ra tâm trạng bị ức chế, vì vậy trong nguồn thực vật hoàn toàn không có chất gây nên điều này mà còn giúp chúng ta thanh tịnh và thư giãn nhiều hơn.

Hình thức ăn chay:

Có nhiều hình thức biến thể khác nhau tùy vào nền văn hóa ẩm thực ở từng quốc gia hay vùng miền. Ngày nay, ăn chay phổ biến là ăn chay được chia ra các hình thức như sau:

• Ăn chay Lacto: Sử dụng sản phẩm có từ thực vật hoặc sữa nhưng không dùng trứng.
• Ăn chay Ovo: Sử dụng các sản phẩm được chế biến từ thực vật, có thể dùng trứng nhưng không sử dụng đến nguồn sản phẩm từ sữa.
• Ăn chay Ovo – Lacto: Sử dụng sản phẩm với các nguyên liệu từ thực vật, có cả trứng, sữa và mật ong.
• Ăn chay bán phần: Đây là một hình thức linh hoạt, giúp người ăn chay có thể chọn lựa các sản phẩm từ gia cầm, tôm, cua, cá nhưng lại không được sử dụng các loại động vật thịt đỏ.
• Ăn chay thuần: Người ăn chay thuần sẽ hoàn toàn chỉ sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thực vật, các loại đậu, hạt và rau củ quả. Loại bỏ tất cả các sản phẩm từ động vật bao gồm cả sữa, mật ong và trứng.

Xu hướng ăn chay ngày nay được cân bằng như thế nào trong cuộc sống:

Vài năm trở lại đây, ăn chay đang là một xu hướng mà một số ít người áp dụng vào thực đơn hàng ngày. Các sản phẩm thay thế nguồn thức phẩm từ động vật như rau củ quả, các loại hạt và đậu, hay các loại thực phẩm được thay đổi theo các hình thức ăn chay của từng nhu cầu cá nhân. Thực đơn ăn chay ngày nay rất đa dạng và phong phú, bởi tất cả được biến tấu tinh tế từ các nguồn nguyên liệu thực vật giàu chất dinh dưỡng. Đây là một hình thức ăn chay góp phần tạo nên xu hướng thân thiện và thanh lọc cơ thể, mang lại nhiều nguồn năng lượng tích cực và tăng đề kháng sức khỏe bản thân.

Những thực phẩm đảm bảo dinh dưỡng khi ăn chay:

Để có thể duy trì chế độ ăn chay đủ chất dinh dưỡng cần thiết, chúng ta cần phải tìm hiểu các nguồn sản phẩm đảm bảo từ thiên nhiên, xanh và sạch để nạp năng lượng có ích cho sức khỏe bản thân. Một số thực phẩm mang nhiều nguồn dinh dưỡng tự nhiên mà chúng ta có thể sử dụng:

• Axit amin là nguồn cung cấp chất đạm thiết yếu trong mỗi bữa ăn, kết hợp các thực phẩm giàu protein cũng rất quan trọng như các loại hạt, bơ với bánh mỳ sandwich, gạo nếp với hạt đậu xanh, đậu đỏ,v.v…
• Tinh bột như cơm, bánh mì đen, ngũ cốc, các loại khoai, các loại hạt, đậu, củ quả cũng là một thực phẩm có thể mang nhiều năng lượng dồi dào cho cơ thể. Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần hạn chế nhiều đến lượng tinh bột vì nó có thể gây tăng lượng đường và insulin trong máu lên cao, hoặc tạo cảm giác đói sau khi ăn và tăng cân khó kiểm soát.
• Nguồn dinh dưỡng khác khá quan trọng đó là các Vitamin, đặc biệt Vitamin D như ngũ cốc, nước ép cam, sữa từ đậu. Đây cũng là nguồn dinh dưỡng mà chúng ta cần bổ sung hằng ngày giúp tăng sức đề kháng.
• Ngoài ra, trong chế độ ăn chay thì canxi và kẽm thường có hàm lượng thấp. Vì vậy, chúng ta cần bổ sung canxi từ rau xanh hoặc các sản phẩm từ sữa, ngũ cốc, củ quả hay các loại hạt và đậu để đảm bảo cơ thể nhận được đầy đủ dinh dưỡng có hàm lượng canxi và kẽm cần thiết.

Câu hỏi thường gặp:

1. Chế độ ăn thuần chay có ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài không? – Những nghiên cứu đã cho thấy, chế độ ăn thuần chay có thể mang lại lợi cho sức khỏe và đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể hoạt động.
2. Dinh dưỡng trong chế độ ăn thuần chay bao gồm nhưng dưỡng chất nào? – Các dưỡng chất như vitamin B12, vitamin D, omega-3, protein, canxi, kẽm và sắt… là nguồn dinh dưỡng cần thiết để có thể đảm bảo nhu cầu nạp năng lượng hàng ngày.
3. Làm thế nào để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng trong chế độ ăn thuần chay? – Dinh dưỡng từ những ngồn thực phẩm tự nhiên như các loại đậu và hạt có thể cung cấp đủ protein và omega-3 cần thiết, các rau xanh hay ngũ cốc nguyên hạt đáp ứng về lượng sắt từ thực vật và có thể hấp thụ tốt hơn khi kết hợp với vitamin C.
4. Có cần phải cung cấp nhiều loại thực phẩm thuần chay để có đủ dưỡng chất không? – Việc đa dạng hóa thực đơn trong chế độ ăn thuần chay sẽ giúp cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết và không bị thiếu hụt.
5. Những thách thức khi áp dụng ăn thuần chay trong khi đi du lịch hay ăn ngoài? – Sẽ có nhiều khó khăn trong việc lựa chọn món ăn phù hợp với thực đơn chay khi di chuyển, nhưng bạn có thể tìm và kết hợp những món ăn hoặc nhờ đến sự hỗ trợ từ dịch vụ tại nơi mình du lịch.

Kết luận: